Cà phê Arabica (cà phê Chè) luôn được đánh giá cao bởi hương thơm và mùi vị đặc sắc của mình. Trong bài viết ngày hôm nay, Lofita xin chia sẻ cùng bạn đọc câu chuyện về nguồn gốc cũng như những đặc trưng làm nên hương vị nổi tiếng của loại cà phê thượng hạng này. 

1. Người ta đã khám phá ra Arabica như thế nào?

Cũng giống như hạt cà phê Robusta, Arabica (Coffea arabica)  có xuất phát từ các nước Châu Phi và cụ thể ở đây là Ethiopia. Theo một số ghi chép, người ta tìm thấy những cây cà phê Arabica mọc hoang tại quốc gia phía Đông Châu Phi này từ thế kỷ thứ 9. Và hiện nay cũng chỉ còn khu vực rừng nhiệt đới ở nguyên tây nam Ethiopia và một số vùng lân cận còn sở hữu những cây cà phê Arabica tự nhiên, không có can thiệp của con người. 

Tìm hiểu về hành trình của cà phê Arabica, có thể thấy rằng vào những năm của thế kỷ 16, loài cây này đã được mang từ Ethiopia đến Yemen nằm ở Tây Á. Ở các thế kỷ tiếp theo, các phân loại khác nhau của Arabica như Arabica Typica, Arabica Bourbon được vận chuyển tới các địa điểm khác nhau trên thế giới và trở nên phổ biến như ngày nay. 

So với cây cà phê Robusta được tìm thấy vào những năm 1800  thì các cây thuộc Coffea arabica được phát hiện khai thác sớm hơn rất nhiều. Dấu mốc quan trọng của Robusta là khi giống cây này du nhập vào Đông Nam Á sau khi người ta chứng kiến sự tàn phá của bệnh gỉ sắt trên các cây cà phê Arabica được trồng tại đây. 

2. Những điều bạn nên biết về cà phê Arabica

• Yêu cầu cao về điều kiện sống và chăm sóc 

Cây cà phê Arabica thường được trồng ở núi với độ cao từ 1200m lên đến 2200m. Bản chất Arabica là loại cây khá nhạy cảm với nhiệt độ nên đặt ra yêu cầu về môi trường sinh trưởng ổn định trong khi đó cây cà phê Robusta lại có thể được trồng ở những nơi có độ cao thấp hơn và dễ sinh tồn hơn.

Tuy nhiên nếu so sánh về khả năng chịu lạnh của Arabica với Robusta thì phần thắng về những cây cà phê chè khi nhiệt độ tối thích rơi vào khoảng 15 – 24 độ C. Bên cạnh đó, Arabica cho thấy ưu điểm về khả năng chịu hạn không có ở Robusta vì chúng sở hữu bộ rễ sâu khiến chúng vẫn có thể hấp thụ nước và dưỡng chất ngay khi cả đất nông nhất khô. 

• Chu kỳ ra hoa và thu hoạch 

Người trồng cây cà phê Arabica sẽ phải đợi khoảng 3-4 năm (ở điều kiện trồng được bảo đảm) để có thể bắt đầu thu hoạch. Chu kỳ từ khi ra hoa cho tới khi thu hoạch sẽ mất 9 tháng. Đây cũng là một yếu tố mà nhiều người lựa chọn canh tác Robusta thay vì Arabica (Robusta thường chỉ cần 2 năm để thu hoạch)

• Năng suất

Bên cạnh yếu tố thời gian kể trên thì có lẽ năng suất là yếu tố ảnh hưởng nhất tới quyết định của người trồng. Nhìn chung, mỗi cây Arabica trưởng thành sẽ đem tới 1-5 kg/mỗi mùa vụ, sản lượng bằng một nửa so với những gì mà Robusta đem tới. Tuy nhiên sự khác biệt về giống cây trồng cũng sẽ tạo nên điểm khác biệt, nhiều phân loại của Arabica có năng suất cao. 

• Chúng ta có nhiều phân loại Arabica khác nhau

Sẽ tốn khá nhiều thời gian để bạn có thể tìm hiểu về các phân loại của cà phê Arabica, theo một thống kê không chính thức thì con số này là hơn 120 loại. Như đã đề cập phía trên, quá trình phát triển của cà phê Arabica chứng kiến sự xuất hiện của Arabica Typica và Arabica Bourbon, cùng với sự biến đổi trong tự nhiên và sự phát triển của công nghệ, ngày nay từ hai nhóm lớn này chúng ta đã có được nhiều hương vị biến thể.

Chính vì vậy không khó hiểu khi thấy sự xuất hiện của cây cà phê Arabica ở nhiều khu vực trên thế giới như: Châu Phi, các nước Mỹ Latinh, Đông Nam Á, Trung Quốc…

• Hàm lượng các chất có trong Arabica

Arabica chắc chắn là lựa chọn dành cho team thích cà phê nhưng lại thường xuyên lo nghĩ về lượng caffeine hấp thụ của cơ thể. Nếu như Robusta đem tới lượng caffeine khoảng 2.5% thì ở Arabica chỉ là 1% cho tới 1,5% mà thôi. 

Ngoài ra lượng đường và chất béo cao hơn của Arabica cũng giúp cho bạn cảm thấy vị ngọt rõ ràng hơn hay tạo nên những khác biệt về mùi hương (người ta thường đánh giá Arabica có hương thơm rõ rệt hơn). 

3. Hương vị cà phê Arabica 

Với những người không tìm hiểu quá sâu về cà phê thì có lẽ Arabica và Robusta là những cái tên dễ dàng bắt gặp nhất. Về cơ bản, hai hương vị cà phê này cũng đại diện cho hai kiểu người cơ bản khi uống cà phê: yêu thích vị chua hoặc thiên về vị đắng chủ đạo. 

Nếu như các thức uống làm từ hạt cà phê Robusta thường đem đến ấn tượng đầu tiên và mạnh mẽ nhất bởi hương vị đậm đà, đắng có phần chát thì Arabica là trải nghiệm khác biệt với vị chua thanh thấm dần vào lưỡi và khoang miệng ta nhưng lâu dần bên cạnh cái chua, cái đắng dịu ta lại phát hiện ra vị ngọt trong trẻo. Nhiều người cho rằng Arabica mang đến một hương vị “phức tạp" và tròn trịa hơn, nó đem đến những sự chuyển biến trong cảm nhận của người thưởng thức. 

Bản thân mỗi phân loại của cà phê Arabica cũng mang tới những đặc trưng khác nhau và làm phong phú thêm thế giới của cà phê. Sự khác biệt này đến từ sự lai tạo giống loài, xử lý hạt (chế biến ướt, chế biến mật ong…), cách rang xay cũng như phương thức pha chế.